تاریخچه جهانی اطفاء حریق، از آغاز تا امروز

اطفای حریق به عنوان یکی از اولین و مهم‌ترین مفاهیم در حفظ ایمنی عمومی، از دوران باستانی تا امروز یکی از اصولی‌ترین نیازها در ساختمان‌سازی و صنایع مختلف بوده است. در این مقاله کوتاه، به بررسی تاریخچه جهانی اطفاء حریق، از آغاز تا امروز پرداخته می‌شود تا تکامل این صنعت را در طول زمان بررسی کنیم.

• دوران باستانی و زمان‌های اولیه

اولین روش‌های اطفای حریق در دوران باستانی شامل استفاده از آب، خاک، و سایر منابع طبیعی برای خاموش کردن آتش بود. افراد از این روش‌ها در مقابل حریق‌های کوچک در خانه‌ها و سایر مکان‌ها استفاده می‌کردند. با پیشرفت جوامع و تکنولوژی، ابزارهای ساده‌تری برای اطفا حریق توسعه یافت.

• قرون وسطی تا قرن نوزدهم

در طول قرون وسطی و قرن نوزدهم، با پیشرفت فناوری و شکل‌گیری صنایع، نیاز به روش‌های پیشرفته‌تر اطفای حریق رو به افزایش بود. از جمله این روش‌ها می‌توان به استفاده از پمپ‌های آب، سیستم‌های لوله‌کشی، و دستگاه‌های اطفای حریق مکانیکی اشاره کرد. این روش‌ها به صورت دستی عمل می‌کردند و به کمک افراد محلی مورد استفاده قرار می‌گرفتند.

• قرن بیستم و پس از آن

با پیشرفت صنایع و فناوری در قرن بیستم و پس از آن، سیستم‌های اطفای حریق پیشرفته‌تری توسعه یافتند. این شامل ابزارهایی مانند آتش‌نشانی‌های مدرن، سیستم‌های اعلام حریق، و تجهیزات اطفای حریق هوشمند می‌شود. این سیستم‌ها از فناوری‌های پیشرفته مانند سنسورهای هوشمند و نرم‌افزارهای مدیریت محیط استفاده می‌کنند.

• اکنون و آینده

امروزه، صنعت اطفای حریق به عنوان یک صنعت پیچیده و چند بعدی شناخته می‌شود. این صنعت شامل طراحی، تولید، نصب، و نگهداری سیستم‌های اطفای حریق می‌شود. با پیشرفت فناوری، انتظار می‌رود که سیستم‌های اطفای حریق هوشمندتر و موثرتری توسعه یابند. همچنین، تحقیقات و توسعه در زمینه مواد اطفای حریق و روش‌های جدید اطفای حریق نیز در حال انجام است.

نتیجه‌گیری

تاریخچه جهانی اطفاء حریق نشان می‌دهد که این صنعت از یک روش ساده و دستی تا یک صنعت پیشرفته و هوشمند تکامل یافته است. با پیشرفت فناوری و علم، انتظار می‌رود که اطفای حریق به صورت مداوم در طول زمان بهبود یابد و بتواند به طور موثرتری از خطرات حریق محافظت کند.

تاریخچه اطفاء حریق و اتش‌نشانی در ایران

تاریخچه رشد و پیدایش اطفا حریق و سازمان آتش نشانی در ایران نشان دهنده یک فرآیند پیچیده و تکاملی است که با توجه به شرایط تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و فناوری متغیر بوده است. در اینجا، به بررسی مراحل اصلی تاریخی اطفا حریق و سازمان آتش نشانی در ایران می‌پردازیم:

نخستین شهر کشور که به تجهیزات و سازمان آتش‌نشانی مجهز شد، شهر تبریز بود. در سال ۱۲۲۱ خورشیدی، روسها در این شهر نخستین سازمان آتش‌نشانی ایران را تأسیس نمودند که برج آتش‌نشانی تبریز از یادگارهای آن دوران است.

دومین و سومین واحدهای آتش‌نشانی رسمی در جنوب کشور و در شهرهای مسجد سلیمان و آبادان برای حفظ تأسیسات ایجاد شده در پالایشگاه آن شهرها تأسیس شد.

سپس با توجه به ایجاد زیر ساخت‌های اقتصادی در اقصی نقاط کشور، ایجاد واحدهای اطفایی در مناطق مختلف کشور آغاز گردید که می‌توان به احداث واحدهای آتش‌نشانی (اطفائیه) در بلدیه‌های آن زمان نام برد که در قطب‌های اقتصادی و صنعتی کشور ایجاد شده و به‌طور مثال احداث پایگاه‌هایی در تهران ۱۳۰۳، قزوین ۱۳۰۳، اهواز ۱۳۰۴، بندر انزلی ۱۳۰۵، شهر رشت ۱۳۰5،  مشهد ۱۳۱۲، کرمانشاه ۱۳۱۶، زنجان ۱۳۲۷، اصفهان ۱۳۲۸، شیراز ۱۳۲۹و کرج ۱۳۴۰ نام برد.

در تهران نیز اولین‌بار، یک ژنرال روس در محل سه‌راه امین‌حضور، اقدام به تأسیس اولین ایستگاه آتش‌نشانی نمود و بعدها با گسترش همین واحد و انتقال آن به چهارراه حسن‌آباد، واحد اطفائیه بلدیه تأسیس گردید. به تدریج با افزایش نیازهای شهر تهران این واحد به دو ایستگاه تهران و شمیرانات توسعه پیدا کرد. در سال ۱۳۲۶ این ایستگاه‌ها به پنج ایستگاه افزایش یافت و امروزه تعداد ایستگاه‌های حریق تهران در حال رسیدن به بیش از 140  مورد است.

در تمام کشورها از جمله ایران، وظیفه آتش‌نشانی فقط به مبارزه با حریق خلاصه نمی‌شود. سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی ایران، شرح وظایف خود را اینگونه تعریف کرده‌است:

1. مقابله با هرگونه آتش‌سوزی
2. نجات محبوس شدگان در زیر آوار ساختمان، خودروی تصادفی، آسانسور و…
3. مقابله و پیشگیری از سقوط اجسام و درخت از ارتفاع و احتمال خطر برای شهروندان
4. نجات سقوط کنندگان در چاه، کانال آب، رودخانه، سد، استخر و…
5. مقابله با حیوانات وحشی و موذی
6. نجات مصدومین حوادث چرخ گوشت، حلقه‌های فلزی، تسمه نقاله، دستگاه‌های برش و کارخانه‌ای
7. کلیه موارد دیگری که در آن جان و مال شهروندان در معرض خطر می‌باشد.
8. پیشگیری از وقوع آتش‌سوزی در کلیه تصرفات شهری
9. مقابله با حوادث مواد شیمیایی خطرناک (هزمت HAZMAT)

علاوه بر این تعیین استانداردهای ایمنی ساختمان‌ها و کارخانجات و همچنین نظارت بر اجرای آنها نیز به عهده سازمان آتش‌نشانی و خدمات ایمنی می‌باشد.

ارگ و اطفا حریق

هر چند که سابقه فعالیت گروه مهندسی ارگ در زمینه سیستم‌های اعلام حریق به سال 1372 تا کنون برمی‌گردد، اما اولین طراحی ها و نصب های اطفا حریق انجام شده در این شرکت مربوط به سال 1380 به بعد می‌باشد.

طی این سالها ما همواره با در نظر گرفتن استانداردهای به روز جهانی و مورد تایید سازمان آتش نشانی ایران، توانستیم بهترین سیستم‌های به روز و کارآمد را برای مراجعین خود طراحی و اجرا نماییم.

یکی از بزرگترین افتخارات ما طی این سالها این است که هیچگاه سیستم‌های نصب و نگهداری شده توسط ما دارای خطای عملکردی نبوده و هیچگاه خطر آتش‌سوزی باعث ضرر و زیان مشتریانی که به ما اعتماد کردند نشد.

تا باد چنین بادا.